هشتم مارس، روز جهانی زن، به طور ویژه‌ای به مساله کار و منابع انسانی گره خورده است.
در برخی منابع آغاز هشتم مارس را به ماجرای آتش سوزی کارخانه بلوز تری انگل در شهر نیویورک پیوند می‌زنند که زنان کارگر بسیاری در آن آتش‌سوزی جان خود را از دست دادند. اما بر اساس تاریخچه‌ای که بخش زنان سازمان ملل متحد از تغییرات این روز را طی یک قرن گذشته منتشر کرده است، اولین تلاش برای برگزاری روز جهانی زن در روز ۲۸ فوریه ۱۹۰۹ در ایالات متحده آمریکا انجام شد و حزب سوسیالیست آن زمان، این روز را به تجلیل از زنان کارگر اعتصاب کننده نیویورکی در سال ۱۹۰۸ اختصاص داده بود.
در سال ۱۹۱۰ حزب سوسیالست بین‌الملل در نشستی که در شهر کپنهاگ دانمارک برگزار شد، روز جهانی زن را پایه‌گذاری کرد. علت نام‌گذاری این روز اتحاد و همبستگی زنان سراسر جهان برای رسیدن به حقوق پایمال شده‌شان اعلام شده بود. این انتخاب توسط تمام کشورهای شرکت‌کننده به رسمیت شناخته شد. اما روز مشخصی برای آن اعلام نشد.
یک سال بعد در سال ۱۹۱۱ و در نتیجه کنفرانس کپنهاگ، روز جهانی زن در کشورهای اتریش، دانمارک، آلمان و سوییس در روز ۱۹ مارس جشن گرفته شد و میلیون‌ها زن و مرد در تظاهرات‌های مربوط به آن شرکت کردند. علاوه بر حق رای و حق انتخاب شدن برای مناصب سیاسی، شرکت کنندگان خواستار حق زنان برای کار کردن، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و اتمام تبعیض‌های جنسیتی در محل کارشان بودند.
نهایتا در سال ۱۹۷۵، سازمان ملل متحد شروع به گرامی‌داشت روز جهانی زن در هشت مارس کرد.
حالا بیش از یک قرن از اولین تلاش‌ها برای احقاق حقوق زنان در زمینه‌های مختلف می‌گذرد. تلاش‌هایی که با هدف دستیابی به عدالت و برابری در دستمزد و ساعات کاری آغاز شد و به سویه‌های دیگر اجتماعی گسترش یافت. اما آیا این یک قرن تلاش توانسته برابری موردنظر را به طور کامل ایجاد کند؟ پاسخ این است که خیر.
«ژیل آبرامسون» اولین سردبیر زن روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ ۱۶۰ ساله این روزنامه بود. او یک روز متوجه شد که حقوق و دستمزد سالانه‌اش از سردبیر قبلی که یک مرد بود، کمتر است و نهایتا این موضوع را رسانه‌ای کرد. حقوق سالانه خانم آبرامسون که از سال ۲۰۱۱ سردبیر نیویورک تایمز بود، ۴۷۵ هزار دلار بود. این درحالی است که حقوق سردبیر قبلی ۵۵۹ هزار دلار بوده است.
پایینتر بودن دستمزد خانم آبرامسون نسبت به مردان در این برهه از تاریخ و در یک کشور توسعه‌یافته حاوی یک پیام ساده است: «جنسیت» همچنان مهم‌ترین متغیر موثر بر نرخ دستمزد افراد است.
نگاهی به گزارش‌های دستمزد و حقوق که در ایران منتشر شده است نیز بار دیگر نشان می‌دهد که بدون شک زنان کمتر از مردان حقوق دریافت می‌کنند.
در گزارش جاب‌ویژن از حقوق و دستمزد در سال 1400، یکی از مواردی که مورد توجه قرار گرفته است، تفاوت میان دریافتی زنان و مردان در شرایط مشابه است. بر اساس داده‌های استخراج شده، مردان در سال 99 بین 400 هزار تومان (در سطوح پایینتر) تا بیشتر از 4 میلیون تومان (در سطوح بالاتر) بیشتر از زنان دریافتی داشته‌اند. این اختلاف در سال 1400 به 700 هزار تومان تا شش میلیون تومان می‌رسد. همچنین میانه گروه آماری زنان انتظار افزایش حقوق 28% را داشته‌اند؛ در حالی که این عدد برای مردان 33% بوده است.
اما نابرابری در حقوق و دستمزد، تنها دغدغه زنان در محیط کاری نیست. در سال‌های اخیر گزارش‌های تکان‌دهنده بسیاری از آزار زنان در محیط‌های کاری منتشر شده و زنان شجاع بسیاری توانستند روایت‌های خود را از فضای ناامنی که در محیط کار تجربه می‌کردند بیان کنند. روایت‌هایی که باعث شدند تا توجه افکار عمومی به ضرورت ایجاد محیط کار امن برای زنان بیش از پیش مطرح شود.
هشتم مارس، روز جهانی زن، بار دیگر این مسئولیت مهم را به مدیران منابع انسانی یادآوری می‌کند که وظیفه دارند دو مسیر سخت را به پیش ببرند. نخست تلاش برای آنکه نرخ دستمزد کارکنان تنها تابع نوع شغل، ساعات کاری، سابقه کاری، رتبه شغلی، مدرک تحصیلی و پارامترهای اینچنینی باشد و نقش پارامتر «جنسیت» در تعیین دستمزد افراد حذف شود. دوم آنکه با شفاف‌سازی رفتارهای محیط کار، ایجاد فضای شکایت رسمی از آزار در محیط کار، ایجاد سامانه‌های سوت‌زنی، حمایت از زنان قربانی آزار و… فضای کار را برای انجام فعالیت حرفه‌ای زنان، مساعد سازند. مسئولیتی که بسیار سنگین، اما ضروری است.
