رهبری فراتر از اقتدار است و در واقع یک رهبر موفق حتی نیازی به داشتن عنوان رسمی ندارد. داشتن عنوان رسمی رهبری، لزوماً به این معنا نیست که شما رهبر هستید و نداشتن این عنوان نیز به این معنا نیست که شما نمیتوانید رهبر باشید. رهبری به معنای دستور دادن نیست بلکه به معنای منبعی برای توانمندسازی دیگران است تا افراد بتوانند خود و سازمان را به موفقیت برسانند. بیایید یک رهبری خوب را تعریف کنیم و ببینیم آنچه رهبر خوب را از رهبر بد متمایز میکند، چیست؟
هر رهبر سبک منحصربهفرد خود را دارد، اما رهبران خوب همه یک ویژگی مشترک دارند: آنها میتوانند چشماندازی داشته و آن را به نتایج واقعی تبدیل کنند. رهبران بزرگ توانایی الهام بخشیدن به پیروان خود را دارند. یک رهبر الهامبخش تلاش میکند تا با برقراری ارتباطات و کمک به موفقیت افراد، همه اعضای تیم احساس خوبی داشته باشند.
رهبران استثنایی 18 ویژگی مشترک دارند:
- انگیزه بخشی: رهبران عالی منفعل نیستند. آنها به شدت با انگیزه هستند و چشمانداز سازمان را باور دارند. افرادی که با این رهبران کار میکنند، انگیزه پیدا میکنند تا سخت کوشی بیشتری در کارها به خرج دهند.
- تابآوری: مسئولیت داشتن ساده نیست. 37 درصد مدیران اظهار داشتهاند که به دلیل این مسئولیت، استرس بالایی را تجربه میکنند. اشکالی ندارد اگر گاهی احساس ناامیدی میکنید اما بدانید که رهبران خوب به صورت مستمر برای سلامت ذهنشان اقدام میکنند و در تلاشاند تا علیرغم وجود سختیها به پیش روند. آنها از طریق حل خلاقانه مسائل هنگام غلبه بر موانع احساس خشنودی میکنند.
- صداقت: صداقت به معنای برخورد منصفانه با کارکنان و حفظ ارزشهای سازمان است. اخلاقی رفتار کردن و پذیرش مسئولیت در برابر اشتباهات به جای سرزنش تیم از ویژگیهای رهبران استثنایی است.
- تمایل به یادگیری: اگر شما رهبر شدهاید یعنی مهارت و تجربه خوبی در این زمینه دارید اما همیشه چیزهای بیشماری برای یادگیری وجود دارد. رهبران بزرگ در جستوجوی مداوم دانش و پیشرفت شخصی هستند.
- خودآگاهی: به معنای تمایل برای یادگیری درباره خود و آنچه میتوانیم بهتر انجام دهیم است. رهبران مؤثر نقاط قوت خود را میدانند و برای بهبود ضعفها تلاش میکنند. خودآگاهی میتواند به رهبر کمک کند تا سبک رهبری متناسب با شخصیت خود را توسعه دهد. یک راه خوب برای توسعه خودآگاهی درخواست بازخورد از پیروان یا افراد همرده است چراکه این اطلاعات به شما کمک میکند تا بتوانید رهبر بهتری باشید.
- اعتماد به نفس: رهبران باید تصمیمات بزرگ و دشواری را بگیرند که ریسکهای بالایی دارد. بنابراین باید به میزان کافی اعتماد به نفس داشته باشند تا بتوانند چنین تصمیماتی را قاطعانه اخذ کنند. علاوهبر این همیشه افرادی هستند که با تصمیمات رهبر مخالف هستند، اگرچه گوش دادن به دیدگاههای دیگران مهم نیست، اما یک رهبر نمیتواند در مقابل انتقادات یا تعارضات عقبنشینی کند.
- مثبت اندیشی: 79 درصد مدیرانی که نگرش مثبت دارند از سمت کارکنان به عنوان رهبران عالی شناخته میشوند و شما به عنوان یک رهبر باید این حس خوشبینی را به پیروان خود منتقل کنید.
- واقعگرایی: رهبران عالی از اعضای تیمشان انتظارات واقعبینانه داشته و مسیر دستیابی افراد به اهداف را هموار میکنند. اگر کارکنان متوجه شوند که نمیتوانند به اهداف تعیین شده توسط رهبران دست یابند، دست از تلاش برمیدارند، بنابراین یک رهبر خوب باید اهداف را برای پیروان خوشبینانه نگه دارد.
- خلاقیت: رهبران باید مسائل را به شیوههای منحصربهفرد و نوآورانه حل و فصل کنند. آنها باید برای یافتن بهترین راه حل، خارج از چارچوب فکر کنند. خلاقیت به دنبال یافتن بهترین راهحل است، حتی زمانی که راهحل معمولی نیست. یک رهبر خلاق تلاش نمیکند تا به تنهایی یک نابغه باشد بلکه تلاش میکند تا از پتانسیل نوآوری در افراد خود بهره بگیرد.
- مهارتهای ارتباطی: اگر رهبران نتوانند به شکل مؤثر ارتباط برقرار کنند، هیچ یک از ویژگیهای ذکر شده در این لیست معنایی نخواهد داشت. از بین رهبرانی که پیروان، آنها را به عنوان رهبران بد رتبهبندی کردهاند، 58 درصد انتظاراتشان را به شکل واضح به افراد بیان نکرده بودند.
- مهارتهای شنیداری: برقراری ارتباطات خوب صرفا به معنای صحبت کردن نیست بلکه شنود مؤثر عنصر مهمی در ایجاد اعتماد است. این مهارت به رهبران کمک میکند تا نیازهای کارکنان را درک کنند و میزان توجه رهبران به کارکنان را نشان دهند.
- همدلی: رهبران عالی به نیازها و آرزوهای اعضای تیمشان توجه دارند. آنها به جای سرزنش کردن کارکنان و نتیجهگیری سریع از عملکرد نامناسب کارکنان، به دنبال علل آن میگردند. این نوع هوش هیجانی سبب ایجاد اعتماد شده و به رهبر کمک میکند تا بتواند بینش بهتری نسبت به تیم خود داشته باشد.
- تصمیمگیری: رهبران باید بدانند چگونه به شیوه اثربخش و کارا تصمیمات بزرگ و کوچک را اتخاذ نمایند.
- ذهنیت استراتژیک: رهبران باید تصویر بزرگ را ببینند. آنها باید بدانند چه زمانی باید بر استراتژی تمرکز کرد و جزئیات را به دیگر اعضای تیم تفویض نمایند.
- خلق استعداد: رهبران خوب، رهبران جدید خلق میکنند. بخشی از رهبری، انتخاب فرد مناسب برای شغل و کمک به فرد برای توسعه مهارتهایش است. یک رهبر عالی میتواند ویژگیهای رهبری را حتی در جوانترین اعضای تیم خود شناسایی کرده و پرورش دهد.
- توانایی انگیزهبخشی: یک روش برای انگیزهدهی و الهام بخشی کارکنان نشان دادن تقدیر از کارکنان برای دستاوردهایشان است. 79 درصد افرادی که سازمان را ترک میکنند، دلیل آن را فقدان قدردانی میدانند.
- توانایی تفویض: یک رهبر خوب باید به پیروان اعتماد کند و بخشهایی از کار را به ایشان تفویض کند تا مدیریت کنند.
- خبرگی حرفهای: رهبران باید در حوزه خود دانش و مهارت بالایی داشته باشند. منظور دانش عمیق از صنعت و محصولات است و آشنایی با تمامی فرآیندها به صورت تفصیلی مدنظر نیست.