با اینکه حتی قبل از همه‌گیری کووید-۱۹ و رواج دورکاری، نیز “احساس تنهایی در محیط کار” وجود داشته است، اما با این حال، بر اساس تحقیقات جدید، به نظر می‌رسد “همه‌گیری احساس تنهایی” در سال ۲۰۲۰ به اوج خود رسیده است.
البته این بدان معنا نیست که مشکل در دوران پساکرونا از بین رفته است. بر اساس گزارش SHRM که در ۱۳ ژوئن در کنفرانس سالانه SHRM و اکسپو ۲۰۲۳ منتشر شد، بیش از یک سوم (۳۸ درصد) از همه کارکنان مورد بررسی اذعان داشتند که حداقل یک بار در ماه در محل کار از احساس تنهایی رنج میبرند. تنهایی مشکلی است که باید “به ویژه در میان گروه‌های سنی خاص”، به آن پرداخته شود.
اندکی بیش از نیمی از جامعه آماری در پژوهش SHRM اذعان داشته‌اند که احساس تنهایی در کار در سال ۲۰۲۲ تقریباً مشابه سال ۲۰۱۹ بوده است. ۲۲ درصد گفتند که اکنون کمتر احساس تنهایی می‌کنند.
به گفته نویسندگان گزارش پژوهشی، تفاوت قابل‌توجهی در گزارش‌های تنهایی بین نیروی کار حضوری در مقابل نیروی کار دورکار وجود ندارد.
داده‌ها «الگوهای نسلی واضحی» را در بروز احساس تنهایی در میان کارکنان نشان می‌دهد. زیرا درصد بیشتری از اعضای نسل Z در مقایسه با کارکنان نسل‌های قدیمی‌تر، حداقل هر هفته احساس تنهایی می‌کنند. در میان نسل Z که مسن‌ترین آنها ۲۶ سال دارند، ۲۴ درصد گفتند که حداقل به صورت هفتگی در محل کار این احساس آزاردهنده را تجربه کرده‌اند و در مقابل ۱۷ درصد از هزاره‌ها و ۱۳ درصد از کل کارکنان مورد بررسی در این خصوص رای به حس تنهایی در محل کار داشتند.
یکی از یافته‌های جدید این است که تعاملات در محل کار ظاهراً برای کارکنان ۲۰ و ۳۰ ساله “اهمیت بالایی” دارد.
به نظر می‌رسد کارمندانی که در دهه ۲۰ و اوایل ۳۰ زندگی خود هستند، در برابر استرس ناشی از ایجاد تعادل بین زندگی کاری و شخصی خود آسیب‌پذیرتر هستند و در یافتن انرژی برای فعالیت‌های اوقات فراغت مشکل بیشتری دارند.
در میان کارکنان هزاره و نسل Z، چهل و هفت درصد نشان دادند که تعاملات خودجوش در محل کار برای پیشرفت شغلی آنها در مقایسه با ۲۱ درصد از کل کارکنان، اهمیت بیشتری دارد. همچنین، بر اساس این گزارش، بین تعاملات گاه به گاه در محل کار و سلامت روانی کارکنان رابطه واضحی وجود دارد. کارکنان می‌گویند سلامت روانشان در حال حاضر بهتر از سال ۲۰۱۹ است و بیش از سه برابر بیشتر احتمال دارد که بگویند در حال حاضر در تعاملات معمولی بین کارکنان شرکت می‌کنند.
تاثیر تنهایی
به راستی احساس تنهایی می‌تواند رفاه و خوب‌زیستی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. اپیدمی تنهایی و انزوا، بسیار فراتر از یک احساس بد است. احساس تنهایی هم به سلامت فردی هم به سلامت اجتماعی ضربه می‌زند.
برای مثال، تنهایی با خطر بیشتر زوال عقل (۵۰ درصد)، سکته مغزی (۳۲ درصد)، بیماری‌های قلبی عروقی (۲۹ درصد) و مرگ زودرس (۲۶ درصد) مرتبط است.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۲ در مجله اثربخشی سازمانی افراد و عملکرد منتشر شد نشان داد که غیبت ناشی از استرس که به تنهایی نسبت داده می‌شود، سالانه ۱۵۴ میلیارد دلار برای کارفرمایان هزینه دارد.
متاسفانه پدیده تنهایی بسیار پیچیده است. ما حتی زمانی که در کنار دیگران هستیم، می‌توانیم احساس تنهایی کنیم. شاخص‌های کلیدی ارتباط اجتماعی عبارتند از، احساس امنیت، احساس اینکه فرصت‌هایی برای یادگیری و رشد داریم، احساس نزدیکی عاطفی، احساس داشتن کسی که بتوانیم به او اعتماد کنیم و بتوانیم برای کمک به او مراجعه کنیم.
عوامل مختلفی در ایجاد تنهایی موثر است. ما اغلب شغل خود را تغییر می‌دهیم یا از نظر جغرافیایی از همکاران جدا می‌شویم، گاهی اوقات مجبور می‌شویم در مناطق دوردست مشغول به کار شویم و به این ترتیب ارتباطات گذشته را از دست می‌دهیم. کاهش وابستگی‌های مذهبی، که منبع ارتباط اجتماعی بود، به طور کلی به تنهایی دامن زده است. اکنون ما باید مراکز جدیدی برای انسجام اجتماعی ایجاد کنیم. ما تاکنون موفق به جایگزینی یا ایجاد نهادهای ارتباطی نوین نشده‌ایم.
“فناوری” نحوه ارتباطِ افراد با یکدیگر را تغییر داده است و کارمندان معمولاً قبل از برگزاری یک جلسه مجازی با همکاران ارتباط برقرار نمی‌کنند و با پایان جلسه مجازی از دید ناپدید می‌شوند.
با این حال، یافته‌های SHRM نشان می‌دهد که فناوری با استفاده آسان می‌تواند به ایجاد ارتباطات، به‌ویژه در میان کارکنان دورکار و هیبریدی کمک کند.
یافته‌ها نشان می‌دهد که:
۷۵ درصد از کارکنان از فناوری مانند ویدئو کنفرانس و پیام‌رسانی فوری برای همکاری و ارتباط با همکاران استفاده کرده‌اند.
۸۲ درصد گفتند تجربه آنها مثبت بود.
۵۰ درصد از کارکنان گفتند که از ابزارهایی مانند کانال‌های Slack یا Teams بیشتر از قبل از همه‌گیری استفاده می‌کنند.
اگرچه کارکنان دورکار، به طور قابل توجهی بیشتر از کسانی که در محل کار می‌کنند گزارش می‌دهند که انزوای آنها از همکاران افزایش یافته است، (به ترتیب ۳۵ درصد و ۲۴ درصد)، اما آنها احساس جدایی بیشتری از همکاران نمی‌کنند و همچنین احساس نمی‌کنند که از آنها طرد شده‌اند. گفتگوهای کاری مهم کارکنان دورکار و هیبریدی نیز بسیار بیشتر از همتایان حضوری، نشان می‌دادند که از جلسات ویدیویی لذت میبرند.
نکته مهم این است که هیچ تفاوت قابل‌توجهی در گزارش‌های تنهایی بین نیروی کار حضوری در مقابل نیروی کار دورکار وجود ندارد و مسالۀ احساس تنهایی در محیط کار در میان انواع متفاوت شیفت‌های کاری تفاوت قابل توجهی نداشته است.
برخی دلایل ایجاد حس تنهایی را در محل کار بر‌شمردیم و داده‌های آماری را در این خصوص بررسی نمودیم. به نظر می‌رسد به طور کلی می‌بایست برای ایجاد روابط غیررسمی و دوستانه در محیط کار تلاش نمود. از آنجایی که آمارها نشان می‌دهد این احساس در میان افراد دورکار و افراد شاغل در دفتر کار، تفاوت قابل توجهی نداشته است؛ به نظر می‌رسد موضوع جنبه‌های جامعه شناختی داشته و می‌بایست در سطح جامعه آن را بررسی و تحلیل نمود. تکنولوژی با اینکه به افراد حس لذت می‌دهد اما از احساس عمیق تنهایی چیز زیادی کم نمی‌کند. مشاغل زود به زود تغییر می‌کنند و ارتباطات قبلی به سرعت با تغییر شغل از بین می‌روند.
از آنجاییکه واحد منابع انسانی در شرکت‌ها مسئولیت خوب‌زیستی و تجربه بهتر از اشتغال را به عهده دارد، به نظر می‌رسد که لازم است طرحی نو دراندازد و برای این مساله نیز فکری کند. جامعه منابع انسانی می‌تواند با تکیه بر امکاناتی که در سازمان دارد و با حمایت کارفرمایان، محیط کاری و روابطی دلچسب را برای کلیۀ کارکنان ایجاد کرده و تجربه ایشان از اشتغال و تعادل بین کار و زندگی را بهبود بخشد.
