هرگونه اقدام به حذف فیزیکی بخش یا کلیت یک گروه نژادی، قومی، ملی، مذهبی و … را نسل کشی گویند. در نسل کشی دلایل منطقی و اخلاقی معمولا وجود ندارد و خشم و غضب و تعصب باعث چنین رفتاری می شود.
زمانیکه در یک مجموعه و سازمان مدیران و صاحبان منصب و قدرت، اقدام به حذف فیزیکی دسته ای از مدیران و کارکنان بدون دلیل و منطقی مشخص می نمایند و به جای منطق؛ هیجانات و تعصبات غالب می شوند میتوان گفت در حال نسل کشی مدیریتی هستیم.
در نگاه اول ممکن است به نظر آید که تغییرات مدیریتی طبیعی است و عملکرد مهم است؛ حال با هر نسل،شکل و نژاد مدیریتی تفاوتی ندارد. غافل از اینکه این دیدگاه نیز خود خطرات کامل سیستم تاراج یا نسل کشی را به همراه دارد.
زیست شناسان به شدت معتقدند که در اکوسیستم های طبیعی امکان بقاء گونه های حیات تنها زمانی بیشتر است که تنوع و تکثر بیشتری از آن گونه وجود داشته باشد. در نتیجه این گوناگونی و تنوع، تغییرات محیطی را به بهترین شکل ممکن توانایی پاسخگویی دارد و امکان بقا را تضمین خواهد کرد.
احترام به تنوع در سیستم های اجتماعی هم علاوه در ایجاد و توسعه ظرفیت فکری بسیار زیاد، نوآوری های غیرقابل پیش بینی، حل مساله و تصمیم گیری خلاقانه و … ضامن بقای یک مجموعه خواهد بود.
حال نسل کشی مدیریتی یعنی یک دست سازی، خالص سازی،کاهش نگاه های مختلف مدیرتی در یک مجموعه. و این اتفاق یعنی حذف تنوع و مزایای ناشی از تنوع در گام اول و در گام بعدی کاهش ظرفیت ها و توانمندی جهت مقابله با تغییرات و تحولات محیطی.
مدیران توانمندی که کنار گذاشته می شوند و در فرایند نسل کشی مدیریتی قرار میگیرند، مدت زمان زیادی امکان تجربه و کسب مهارت را از دست داده و فی الواقع یک نسل مدیریتی و انبوهی از تجارب استفاده نشده و فراموش خواهند شد. حتی بعد از بازگشت هم مهارت های زیادی به واسطه نبود زمینه توسعه و پرورش برای ارئه نخواهند داشت.
از برخی نشانه های نسل کشی مدیریتی در سازمان ها
– زمانیکه شایستگی، توانمندی، قابلیت، استعداد و … حذف شود و توجه صرف به وفاداری برای انتخاب، انتصاب و ارتقاء مدیران باشد.
– زمانیکه تغییرات سیستم سیاسی-مدیریتی تن همه کارکنان حتی پایین ترین سطوح سازمانی را بلرزاند و امنیت شغلی و فضای آرام کاری بی معنا شود.
– زمانیکه کارنامه محوری حذف شود و رزومه محوری حاکم شود.
– زمانیکه آموزه های علمی مدیریتی در دانشگاه ها با مقاومت جدی در اجرا مواجه شوند و گفته شود که اینها نظریه هستند و به درد کتاب میخورد و در سازمان های ما مصداق ندارد.
– زمانیکه همه مدیران و حتی پایین ترین سطوح هم یک تعداد وفادار دارند و اصطلاح “هرجا برم با خودم میبرمت” رایج باشد.
نکته آخر و جمع بندی
شرکت ها و سازمان های بزرگ دنیا فهمیده اند که پیشتازی و پیمودن مسیرهای سخت مدیون تنوع مدیریت در سایر لایه های سازمان است و حذف تنوع و یا نسل کشی به معنی پشت کردن و از دست دادن فرصت هاست. فراموش نکنیم که مدیران منابع انسانی مهمترین نقش را در جلوگیری از سیستم تاراج و نسل کشی یک سازمان دارند و این یکی از وظایف مدیران منابع انسانی شایسته است.
